Son olarak Özel Eğitim Derneği tarafından açılan davada Danıştay tarafından verilen yürütmeyi durdurma kararı bakanlığı teorik olarak en kısa sürede adım atmaya zorlayacak kanuni bir zorunluluğu ortaya koymuştur.

Bakanlığın alan değişikliği kapsamındaki yanlış uygulamaları ile şimdiye kadar mağdur olmuş öğretmenlerin yüzünü güldürecek bir düzenleme yapmasının vakti gelmiş, geçmektedir. Bu kapsamda özründen dolayı yer değiştiremeyen ama alan değiştirerek eşine, çocuğuna, sağlığına kavuşan öğretmenleri daha da üzmeye kimsenin hakkı yoktur. İptal kararıyla birlikte “çalıştığı eski iline, ilçesine geri gönderilme” gibi bir endişe yaşayan tüm öğretmenlerimizi de kazanılmış hak kapsamında rahatlatmak isteriz. Öğretmenin özrünü, mazeretini kabul ederek yer değişikliğini gerçekleştiren bakanlığın aynı öğretmeni re’sen eski görev yerine ataması mümkün değildir.

Danıştayın verdiği en son karar gereği bakanlık tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde gereğini yapmak zorundadır. Ancak bakanlık özürden alan değiştirip zihinsel engelliler öğretmenliğine geçenlerin kararını 1 ay içinde uygulamadan kendi 2013 alan değişikliğini yayımlayıp bu kararın işlevini kısmen daraltacağını düşünüyoruz.

Yani 2013 Alan değişikliğini mahkeme kararını uygulamadan sürerse birçok öğretmenimiz tuzağa düşüp tercih yapabilir. Böyle bir tercih sonucunda açılan norma mecbur kalan bir öğretmen dava sonucundan 2.kez yararlanamaz. Bu yüzden bu konuda iyice dikkatli olmak gerekmektedir.

Böyle bir durum karşısında önerimiz, kör tercih yapma riskiyle karşı karşıya olan mağdurların 2013 alan değişikliğine başvurmayıp yargı kararı ile kendi alanlarına geçmeyi beklemeleridir. Çünkü yargı kararı adı üstünde normdan farklı olup norm üstü bir uygulamadır. Bu nedenle bu süreçte özellikle özürden alan değiştirip zihinsel engelliler alanına geçen öğretmenlerimiz böyle bir olasılığa karşı çok dikkatli olmalılardır.

Bakanlığın bundan sonra yayınlayacağı değişiklik kapsamında bu mağdur öğretmenlerimizin isteklerini de dikkate alarak yayınlayacağı kılavuzda yer almasını beklediğimiz ve talep ettiğimiz hususlar MEB İKGM ne iletilmiştir. Bu kapsamda;  öncelikle geçen yıl alan değişikliği yapan ve şimdi eski alanlarına dönmek isteyen öğretmenler bulundukları illerde eski alanlarında ihtiyaç olup olmasına bakılmaksızın istekleri halinde eski alanlarına döndürülmelidir.  Burada dikkat edilmesi gereken öğretmenin bulunduğu ilde eski alanına geçmesidir ki, başka türlü bir uygulama hukuken olası değildir.

Sınıf öğretmeni olup 2012 il içi alan değişikliği kapsamında zihinsel engeller sınıf öğretmenliğine ve teknoloji tasarım öğretmenliğine atanan ancak Danıştay kararı doğrultusunda atamaları iptal edilen öğretmenlere yürürlükteki TTK 80 Sayılı kararına uygun olarak 540 saate kadar eğitim almaları (almış oldukları eğitimi tamamlamaları) kaydıyla alan değişikliği imkanı verilmelidir. Bu konuya alan değişikliği kılavuzunda uzaktan eğitim koşullarıyla birlikte yer verilmesini beklemekteyiz. Önerimiz İKGM ne iletilmiş durumdadır.

Geçen yılki kötü tecrübeden kaynaklı olarak “bir daha alan değişikliği yapmayalım” şeklinde bir kanaat oluşması da doğru olmaz. Öğretmen yetiştiren kurumlar ve MEB arasındaki eşgüdüm uzun yılar boyunca ihmal edilmiş, yeni eğitim sistemi ile değişen öğretmen ihtiyacı, zorunlu hizmet affı gibi unsurlar hem ilk atama hem de yer değiştirme noktalarında bakanlığı kilitlenmiştir. Sınıf öğretmenleri başta olmak üzere bazı branşlarda sayısal dengesizlik mevcuttur. Diğer yandan;  bir öğretmenin branşını bir gecede değiştirmek bilimsel olmadığı gibi bir ihtisas mesleği tanımlayan kanun ile çelişir. Bu noktada, yeterlilik, uyumluluk, bilimsellik ve olanaklar doğrultusunda;

Mezuniyet alanı dışında doktora yapmış olanlar isteğe bağlı doktora yaptığı alana geçirilebilir. Sosyoloji, Felsefe gibi alanlardan mezun olmuş öğretmenler,  ortak alan dersleri dışındaki dersleri alarak MEB tarafından sertifikalandırılmak şartıyla veya Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünde yüksek lisansını yapmışlar ise Rehber öğretmenliğe, Fizik, Kimya ve Biyoloji gibi alanlardan mezun olmuş öğretmenler,  MEB tarafından fark dersleri sertifikalandırılarak veya Fen bölümünde yüksek lisans yapmış ise Fen ve Teknoloji öğretmenliğine, Tarih ve Coğrafya alanlarından mezun olmuş öğretmenler,  Sosyal Bilgiler bölümünde yüksek lisans yapmış ise Sosyal Bilgiler öğretmenliğine alan değiştirebilmelidir.  Her durumda alan değiştirenlerin yeni alanda hizmet içi eğitime tabi tutulmaları esastır.

Yüksek lisans dersleri bölümle ilgili 4 yıllık fakültelerinde okutulan dersleridir,  hatta daha kapsamlısıdır ve ders saatleri yaklaşık olarak 360 saate denk gelmektedir. Alanı dışında yüksek lisans yapmış öğretmenler hizmet içi eğitime tabi tutularak alan değiştirebilmelidir.

Eğitim fakültelerinde öğrenci olanlar, mezun durumunda olup atama bekleyenler ile halihazırda kadrolu öğretmen olup başarılı, mutlu olduğu alanda öğretmenlik yapmak isteyenler ve en önemlisi öğrencilerimiz için açısından hiçbir popülizme prim vermeden adil bir çözüm hedefleyen sendikamız çalışmalarına devam etmektedir. Bakanlığın yayınlayacağı kılavuza yön verecek olan paylaşımlarımız, kılavuz sonrası atılacak adımlarda üyelerimizi doğru yönlendirme noktasında sorumluluk alıyoruz.

Eski alanına dönmek isteyen, yeni alanında kalmak isteyen, yeni bir alana geçmek isteyen ve ilk atama bekleyen on binlerce öğretmenin haklı taleplerini adil, bilimsel ve doğru bir yöntemle bir takvim içinde karşılama konusunda bakanlığa raporlarını yazılı ve sözlü olarak ileten sendikamız sürecin takipçisi olmaya devam edecektir.

Adem ÇELİK

Anadolu Eğitim Sendikası

Hukuk ve Toplu Sözleşme Sekreteri